Olejki eteryczne - naturalne antyseptyki

Natura wyposażyła rośliny w naturalną "tarczę" przeciwbakteryjną, przeciwgrzybiczą i przeciwwirusową w postaci olejków eterycznych. Zdolność do odpędzania drobnoustrojów, a nawet wirusów (w niektórych przypadkach także owadów) olejki zawdzięczają substancjom aktywnym, a wśród nich: tymol, karwakol, gwajakol, eugenol, mentol, kamfora, geraniol, linalol, limonen i kamfora.

Tymol jest trudno rozpuszczalną w wodzie pochodną fenolu, dobrze rozpuszczalną w lipidach, alkoholach, eterach i węglowodorach w postaci białych lub żółtych kryształków. Zabija bakterie już w roztworach 1:3000, działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwpierwotniakowo, przeciwroztoczowo i przeciwpasożytniczo.

Karwakol jest izomerem tymolu - działa przeciwpasożytniczo i antybakteryjnie.

Eugenol jest pochodną gwajakolu. Ma silnie goździkowy zapach, działa antyseptycznie, przeciwgnilnie i antyświądowo.

Mentol jest alkoholem terpenowym, rozpuszczalnym w alkoholach, lipidach, eterach i węglowodorach. Tworzy białe lub bezbarwne krystaliczne igiełki. Działa przeciwświądowo, przeciwbakteryjnie,

przeciwgnilnie, przeciwwirusowo i przeciwpasożytniczo. Podrażnia receptory zimna i hamuje receptory bólu, dzięki czemu działa chłodząco i znieczulająco.

Linalol w ludzkim organizmie zostaje przekształcony w geraniol.

Utlenione formy limonenu mogą działać alergizująco, podrażniając skórę i oczy.

Kamfora jest terpenem w postaci białawej krystalicznej substancji o charakterystycznym zapachu. Działa odkażająco, przeciwgnilnie, przeciwbólowo, przeciwroztoczowo i przeciwropnie.

Wymienione substancje możemy podzielić na dwie grupy: terpeny i pochodne fenolu. Do tych pierwszych można zaliczyć: linalol, mentol, geraniol, bisabolol, kamforę, pinen, terpinen-4-ol. Te drugie to: tymol, anetol, gwajakol, eugenol.

Olejki antyseptyczne
Olejek anyżowy	anetol
Olejek bergamotowy	nerol, linalol
Olejek cedrowy	pinen, cedrol
Olejek cynamonowy	eugenol
Olejek cytronelowy	geraniol, cytronelol
Olejek z cząbru	tymol
Olejek z drzewa herbacianego	pinen, terpinen-4-ol, kamfen
Olejek eukaliptusowy	linalol, geraniol, eukaliptol
Olejek geraniowy	geraniol, cytronelol, nerol
Olejek goździkowy	eugenol
Olejek grapefruitowy	geraniol, limonen, kadinen
Olejek hyzopowy	pinokamfen
Olejek ilangowy	linalol, geraniol
Olejek jałowcowy	pinen, kamfen, terpinen-4-ol
Olejek kanagowy	linalol, geraniol
Olejek kanuka	cymen, pinen
Olejek kminkowy	limonen
Olejek kolendrowy	pinen, geraniol, kamfen, cyneol
Olejek z kopru włoskiego	anetol
Olejek lawendowy	linalol, nerol, borneol, cyneol
Olejek lemongrasowy	cytral
Olejek mandarynkowy	limonen, terpinen
Olejek melisowy	mentol
Olejek z mięty pieprzowej	mentol, menton, cyneol
Olejek neroli	linalol, limonen, geraniol, nerol
Olejek paczulowy	paczulol, guajen, paczulon, bulnezen, kariofilen, sejchellen
Olejek pelargoniowy	geraniol
Olejek petitgrain	linalol
Olejek rozmarynowy	cyneol, kamfora, pinen
Olejek z rumianku lekarskiego	bisabolol, farnezen, chamazulen
Olejek sandałowy	santatol, santaleny
Olejek sosnowy	pinen, limonen
Olejek szałwiowy	tujon, kamfora, cyneol
Olejek różany	cytronelol, geraniol, nerol
Olejek tatarakowy	pinen, kamfen
Olejek tymiankowy	linalol, cymen, tymol, karwakol

Tabelka jest mojego autorstwa :)

Pogrubione zostały pochodne fenoli, zaś pochyłym drugiem zostały wyróżnione te olejki o właściwościach antyseptycznych, których składników nie można zakwalifikować ani do jednej, ani do drugiej grupy.

Tym samym wyjaśniło się, dlaczego w większości naturalnych, ekologicznych kosmetyków, pod koniec składu możemy znaleźć geraniol, linalol, cytronelol czy limonen - ich antyseptyczne działanie sprawia, że nie trzeba dodawać innych konserwantów.

Moja skóra głowy nie lubi się z linalolem i geraniolem, płuca nie przepadają za terpenami - mimo wszystko mam jeszcze jakiś wybór ;)

Olejki eteryczne można dodawać do masek, wcierek, kremów, a nawet szamponów czy też mazideł do ciała. Stosowałyście któryś z tych olejków? Jeśli tak, to do czego i jakie były efekty? :)

Źródła:

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=446979

http://www.luskiewnik.eu/antisepticum.htm

http://pl.wikipedia.org/wiki/Olejek_eteryczny

http://www.doctormed.pl/wydzial/314/artykul/331/Olejki%20eteryczne

http://www.greenvillage.pl/aromaterapia.html