Słów parę o chelatowaniu włosów

Od niedawna obserwuję na blogach włosomaniaczek trend nazywający się chelatowaniem włosów. Temat chelatorów i chelatowania znam jedynie z zajęć chemii ogólnej (ale kiedy to było!) i raczej nie wpadłoby mi do głowy zastosowanie tej wiedzy w kontekście włosowym. Może to i dobrze...

Chelatowanie polega na wiązaniu przez związki chemiczne o charakterystycznej budowie jonów, najczęściej są to jony dwuwartościowe, jak magnez, wapń, żelazo. Związki chelatujące, tak zwane chelatory, wbudowują sobie takie jony, oczywiście w ograniczonej ilości. Możemy też mówić o powinowactwie, czyli pewnych skłonnościach chelatorów do wbudowywania określonych jonów.

Temat chelatowania najczęściej pojawia się w dziedzinie toksykologii (wiązanie toksycznych dla organizmu jonów), a ostatnio także kardiologii jako sposób na wyleczenie wczesnych postaci miażdżycy czy nawet jako sposób na "wyleczenie" osteoporozy poprzez konkurowanie z tkanką kostną o jony wapnia (tak przynajmniej zrozumiałam). Skąd się więc wzięło chelatowanie u włosomaniaczek?

Szczerze powiem - nie wiem. Wiem tylko tyle, że chelatowanie włosów ma zminimalizować wpływ twardej wody na kondycję włosów. W tym celu należy użyć szamponu z solami wersenianowymi (solami kwasu wersenowego, etylenodiaminotetraoctowego i sodu) (Disodium EDTA, Tetrasodium EDTA), przy czym Disodium EDTA ma dużo lepszą rozpuszczalność w wodzie.

W twardej wodzie znajduje się duże stężenie związków wapnia i magnezu, więc ma to jakiś sens.

EDTA czyli kwas wersenowy ma bardzo ciekawą budowę, posiada bowiem w swojej strukturze takie miejsce, do którego może wbudować sobie jon. Na obrazku jest to miejsce oznaczone jako M.

źródło: wikipedia.pl

Tu z kolei widzimy jeden z chlorofili, chlorofil a. Można się dopatrzyć pewnego podobieństwa do EDTA :)

proszę sobie powiększyć poprzez kliknięcie w obrazek; źródło: wikipedia.pl

EDTA w szamponach stosowany jest jako konserwant, dodatkowo klaruje roztwór jakim jest szampon, poprawia jego pienienie i zapobiega osadzaniu się metali ciężkich na skórze i włosach. Występuje w niskim stężeniu, pod koniec składu, co oznacza, że jest raczej mało "wolnych" EDTA mogących łączyć się z jonami wapnia i magnezu w twardej wodzie.

Zastanowiło mnie też to, że EDTA jest zabroniony w kosmetykach przeznaczonych dla kobiet w ciąży. Disodium EDTA jest uwalniany do środowiska w dużych ilościach przez zakłady przemysłowe, ponieważ ma wiele zastosowań. Środowiska związane z ochroną przyrody ogłosiły, że EDTA jest toksyczny, kancerogenny i mutagenny. Jednak testy wykonane przez United States Food and Drug Administration wykazały, że w małych ilościach Disodium EDTA nie jest toksyczny. Zarówno obrady CIR jak i dyrektywa unijna głoszą, że ilość EDTA obecna w środkach do higieny jest zbyt niska, by wyrządzić człowiekowi krzywdę. EDTA nie przenika przez skórę, ale ma zdolność ułatwiania przenikania innym substancjom znajdującym się w kosmetyku. (źródło)

Do chelatowania włosów polecane są szampony z silnymi detergentami (SLS, SLeS, SCS, SMS, ALS...), dla wzmocnienia oczyszczania. Wrażliwców ostrzegam.

Nie należy też nanosić kosmetyku z EDTA na skórę z zadrapaniami, skaleczeniami czy zmianami skórnymi, może się to skończyć podrażnieniami, szczypaniem, zaostrzeniem zmian skórnych a w najgorszym wypadku EDTA dostanie się do krwiobiegu. Moja skóra głowy w tym momencie zapragnęła unikać kontaktu z EDTA ;)

Należy tez unikać kontaktu szamponu z oczami, bo EDTA również może okazać się dla nich drażniący. (źródło)

Disodium EDTA może być zanieczyszczony nitrozaminami i działać rakotwórczo. No i w kosmetykach TRU BIO i TRU EKO nie ma dla niego miejsca ;)

Działanie chelatujące mają również inne związki: kwas askorbinowy (witamina C), L-karnityna, cytryniany, kwas asparaginowy i wspomniany wyżej chlorofil. Znalazłam również informację na temat "aminokwasów w postaci loktapeptydów", ale google wyrzuca ciągle ten sam artykuł na różnych stronach i proponuje pojęcie oktapeptydu, z którym również się dotychczas nie spotkałam.

Ja za kwasem wersenowym w pielęgnacji nie przepadam, a Wy?

Chelatujecie włosy?